Metody relaksacji dla dzieci
Nauczyciele jogi często powtarzają, że relaksacja jest najważniejszą częścią praktyki jogi, bo wtedy w ciele i umyśle zachodzą najpiękniejsze zmiany. Celem relaksacji jest wyciszenie układu nerwowego oraz rozluźnienie napięć, które zgromadziły się w ciele pod wpływem stylu życia, stresu czy niewyrażonych emocji. Poznaj bliżej metody relaksacji, które sprawdzają się na zajęciach jogi dla dzieci!
A jeżeli zależy Ci na tym, aby dowiedzieć się, jak wprowadzić jogę i uważność do placówki edukacyjnej, zapisz się na bezpłatny mini-kurs video “Wprowadź jogę do szkoły”
Pewnie obserwujesz każdego dnia, że dzieci z natury dążą do aktywności i pozostawania w ruchu. Z tego powodu część relaksacyjna w zajęciach jogi na początku może sprawiać im trudności. Biorąc pod uwagę tempo życia i intensywność aktywności, w jakie każdego dnia są zaangażowane dzieci i młodzież, warto regularnie proponować im ćwiczenia relaksacyjne. Tym samym uczymy ich odpoczywania, wyciszania się i odpuszczania oraz troski o dobre samopoczucie i kondycję psychofizyczną.
Relaksacja dla dzieci może przebierać różne metody i formy. Do niektórych przydadzą się dodatkowe materiały i akcesoria, o których przeczytasz więcej w tym artykule <-.
Metody relaksacji dla dzieci
Automasaż lub masaż w parze
Do masażu wykorzystujemy piłeczki z wypustkami, różnego rodzaju masażery lub po prostu ręce. Masaż jest dobrym wprowadzeniem do właściwej relaksacji, które pomaga dzieciom w rozluźnieniu mięśni i wyciszeniu się. Jednocześnie masaż piłeczkami stymuluje receptory dotyku w skórze, przynosząc „dostymulowanie” dzieciom z podwrażliwością dotykową (będącą elementem zaburzeń SI).
W trakcie masażu dzieci po kolei masują dłonie, ramiona, szyję, klatkę piersiową i brzuch, nogi oraz plecy. Podczas masażu pleców dzieci łączą się w pary i wykonują masaż na plecach kolegi lub koleżanki, co dodatkowo pozytywnie wpływa na relacje w grupie i wzajemną troskę. Po skończonym masażu, można przejść do właściwej relaksacji, według jednego z poniższych pomysłów.
Formą masażu może być także masaż dźwiękiem z wykorzystaniem tybetańskich mis dźwiękowych.
Podróż w myślach (elementy wizualizacji)
Ten rodzaj relaksacji rozpoczynam zazwyczaj, gdy dzieci leżą wygodnie na podłodze, w taki sposób, aby nie dotykały nikogo obok. Proponuję, aby ich oczy pozostały zamknięte i zachęcam do wykonania kilku głębokich wdechów i wydechów.
Następnie cichym i spokojnym tonem głosu opowiadam im o pewnym miejscu, do którego wybieramy się w myślach.
Może to być szumiący las, polana w środku lasu, dżungla z wodospadem, itp. Proszę dzieci o wyobrażanie sobie określonych obrazów, dźwięków i doznań płynących z ciała. Elementy zawarte w opowieściach mają nawiązywać do odpoczynku, wyciszania się i rozluźniania ciała.
Na koniec ponownie zachęcam do wykonania kilku głębokich oddechów i powoli przywołuję uwagę dzieci do miejsca, w którym rzeczywiście się znajdujemy. Daję im chwilę na „powrót do odczuwania ciała” i proszę, aby usiadły, gdy poczują się gotowe. Po relaksacji, można porozmawiać o samopoczuciu i tym co zmieniło się w ciele.
Relaksacja progresywna Jacobsona
Sama relaksacja progresywna może być trudna i nużąca dla dzieci. Jednakże, wykorzystanie do niej odpowiedniej narracji może pomóc dzieciom osiągnąć relaksację. Dobrze sprawdza się tutaj opowieść pt. “Podróż pociągiem” pochodząca z książki “Bose stópki. Joga dla dzieci”, autorstwa Odeval Filippa i Lundstrom Karin.
Ten rodzaj relaksacji pomaga poczuć różnicę pomiędzy napięciem, a rozluźnieniem mięśni. Bywa, że trudno nam tak po prostu się rozluźnić, bo nie identyfikujemy wszystkich napięć w ciele. Dzięki relaksacji Jacobsona: kolejnemu napinaniu i rozluźnianiu poszczególnych części ciała (partii mięśni) możliwe jest dojście do momentu, gdy całe ciało się rozluźnia i „rozpływa na podłodze”.
Wspomniana historia pt. „Podróż pociągiem” zabiera dzieci w podróż, gdzie stacjami są poszczególne części ich ciała. Zaczynamy na stacji: palce stóp i przez stopy, nogi, pupę, brzuch, ramiona, dłonie i palce dłoni docieramy do stacji końcowej, czyli twarzy. Relaksację kończy kilka głębokich wdechów i wydechów.
Zapraszam do obejrzenia “Zimowej relaksacji dla dzieci”, w której wykorzystałam metodę relaksacji Jacobsona:
Relaksacja z ćwiczeniami oddechowymi
Ta metoda relaksacji dla dzieci dobrze sprawdza się dla początkujących “joginów”, którym trudno jest uspokoić umysł, przenieść uwagę poza ciało (pozwolić mu się całkowicie rozluźnić) i miejsce, w którym się znajdują. Skupienie na oddechu, koncentruje umysł na czynności oddychania, dzięki czemu przestaje on błądzić z tematu na temat.
Do tej relaksacji dobrze sprawdza się ćwiczenie oddechowe, które wykonuje się w pozycji leżącej z zabawką (albo innym przedmiotem) na brzuchu (opisane na podstronie z ćwiczeniami oddechowymi) W trakcie ćwiczenia można także zwracać uwagę na rozluźnianie poszczególnych części ciała („Bierzemy głęboki wdech i podczas wydechu rozluźniamy mięśnie nóg/ ramion/ itd.”).
Skupienie na oddechu i jego świadome wykonywanie pomaga dzieciom zrelaksować ciało i umysł.
Relaksacja przy kolorowaniu mandali
Kolorowanie mandali to świetna metoda relaksacji dla dzieci. Może ciało nie odpręża się tak, jak przy innych formach, ale umysł bardzo wypoczywa. Wypełnienie wzoru (kolorowanie, malowanie, samodzielne układnie) bardzo zajmuje dzieci i pomaga im się wyciszyć. Po pracy z mandalą dzieci są odprężone i pełne spokoju.
Podobne wyniki mogą dawać inne prace artystyczne (rysowanie, malowanie, rzeźbienie, plecenie makramy, itd.). Działania twórcze pomagają nawiązać kontakt ze swoim wnętrzem, uodpornić się na niewspierające myśli i zregenerować siły.
Ćwiczenia relaksacyjne są ważnym elementem praktyki jogi i dobrze, aby znalazły się na jej końcu. Różnorodność metod relaksacji dla dzieci pozwala stosować je zamiennie, dzięki czemu dzieci się nimi nie nudzą.
Relaksacja może być także odrębną aktywnością – szczególnie, gdy czujemy się zmęczeniu, przeciążeni lub zestresowani. Relaksacja przynosi ulgę i pomaga odzyskać siły. Daj znać w komentarzu, jaka jest Twoja ulubiona metoda relaksacji!