Joga dla dzieci w spektrum autyzmu

Zajęcia jogi dla dzieci są nie tylko dobrą zabawą, ale niosą także ze sobą wiele korzyści dla dziecięcego rozwoju. Tym samym mogą być wsparciem w różnego rodzaju chorobach, zaburzeniach i wyzwaniach rozwojowych, a dzięki temu wspierać działanie wielu specjalistycznych terapii dziecięcych. W tym artykule dowiesz się, jak wygląda joga dla dzieci w spektrum autyzmu, jakie korzyści niesie praktyka oraz jak czynić ją przystępną dla uczestników zajęć.

A jeżeli chcesz bardziej rozeznać się w tym, w jaki sposób joga może wspierać dzieci z trudnościami, zapisz się na bezpłatny webinar “8 wyzwań rozwojowych, w których pomoże joga dla dzieci”. Webinar odbędzie się już w poniedziałek 23 września o 19.00.

Spektrum autyzmu

Spektrum autyzmu (za mindhealth.pl) to “szerokie pojęcie, które obejmuje zaburzenia charakteryzujące się występowaniem nieprawidłowości w zakresie zachowania, komunikacji, relacji społecznych i funkcji poznawczych. Mają one podłoże neurologiczne, jednak nie udało się do tej pory ustalić  dokładnych przyczyn. ASD (autism spectrum disorder) w różnym stopniu wpływa na jakość życia i funkcjonowanie w społeczeństwie dzieci oraz osób dorosłych. W ich poprawie pomocna jest terapia.”

Osoby będące w spektrum autyzmu mogą prezentować następujące zachowania i postawy:

• trudności w komunikacji i zrozumieniu sytuacji społecznych,
• unikanie interakcji z innymi,
• stereotypie takie jak: skakanie, kręcenie się w kółko, wymachiwanie ramionami, układanie przedmiotów w rzędy),
• wrażliwość na bodźce dochodzące ze świata zewnętrznego i własnego ciała,
• unikanie kontaktu wzrokowego,
• trudności z wykonywaniem prostych poleceń,
• trudności z koncentracją uwagi,
• silna potrzeba zachowania porządku i przewidywalności schematu codziennych zadań i aktywności,
• autostymulacja,
• naśladowanie innych.

Powyższe objawy sprawiają, że proponowane osobom w spektrum zadania i aktywności powinny być dostosowane do ich sposobu przetwarzania świata. Warto pamiętać o tym także wtedy, gdy proponujemy im praktykę jogi.

Joga dla dzieci w spektrum autyzmu

Praktyka jogi przez dzieci w spektrum autyzmu może przynieść im wiele korzyści i wesprzeć ich funkcjonowanie. Niezwykle istotne jest jednak aby poszczególne aktywności były dla nich zrozumiałe, jasne i odpowiadały na ich rzeczywiste potrzeby.

Korzyści płynące z praktyki jogi przez dzieci w spektrum autyzmu:

• poprawa jakości snu – jogowe ćwiczenia i relaksacja pomogą wyciszyć przebodźcowany układ nerwowy, przywrócić spokój, a tym samym ułatwić zasypianie i przespanie całej nocy;
• wzmocnienie integracji sensorycznej – joga pomaga lepiej zrozumieć własne ciało i dobiegające z niego sygnały (zwiększa samoświadomość). Dodatkowo poprawia koordynację oraz zdolność postrzegania swojego ciała w przestrzeni. Co więcej, poszczególne ćwiczenia sprzyjają rozwijaniu uważności na doznania płynące ze zmysłów oraz radzeniu sobie z ich nadmiarem lub niedostatkiem.
• poprawa postawy i umiejętności motorycznych – pozycje jogi sprzyjać będą także korygowaniu napięcia mięśniowego oraz lepszemu planowaniu ruchów;
• poprawa zachowania – joga sprzyja radzeniu sobie z impulsywnością i stawianiu czoła codziennym wyzwaniom. Do tego prowadzi do zmniejszenia nadpobudliwości i ograniczania zachowań agresywnych;
• rozwój umiejętności społecznych i poprawa komunikacji – ćwiczenia jogi i uważności sprzyjają poprawie komunikacji niewerbalnej, zdolności nawiązywania kontaktu wzrokowego i wchodzenia w interakcje z innymi, sprzyjają także rozwijaniu umiejętności emocjonalnych.

Wpływ jogi na funkcjonowanie osób ze spektrum autyzmu jest nieoceniony. Warto jednak pamiętać, że każda osoba jest inna i w różny sposób może reagować na proponowane ćwiczenia i aktywności. Warto obserwować jej działania i dostosowywać działania do jej potrzeb i możliwości.

Przydatne ćwiczenia i aktywności

Jogowe ćwiczenia i aktywności, które szczególnie będą służyły dzieciom w spektrum autyzmu to:

• wzmacniające pozycje jogi, takie jak: pozycje okrętu, świerszcza, wojowników, itp.
• rozciągające pozycje jogi: skłony w przód,
• obserwacja klepsydry lub płomienia świecy – sprzyjająca wyciszeniu,
• zabawy z przedmiotami sprzyjającymi autostymulacji, takimi jak: pop-ity, gryzaki sensoryczne, piłeczki do zgniatania, masy sensoryczne, itp.,
• obserwacje doznań płynących ze zmysłów,
• opowieści relaksacyjne służące wyciszeniu układu nerwowego,
• ćwiczenia uważności skoncentrowane na emocjach oraz odkrywaniu ich w ciele,
• różnego rodzaju ćwiczenia oddechowe, które przywracają spokój, koncentrację i pomagają poradzić sobie ze stresem,
• wykorzystanie muzyki relaksacyjnej i elementów muzykoterapii.

Możliwości wspierania terapii dzieci ze spektrum autyzmu są niemal nieograniczone. Aby zaproponowane ćwiczenie przyniosły oczekiwane rezultaty, warto zadbać o odpowiednie przygotowanie otoczenia i prezentację poszczególnych aktywności.

Organizacja zajęć jogi dla dzieci ze spektrum autyzmu

Weź pod uwagę poniższe zasady, aby umożliwić swoim wychowankom jak najlepsze skorzystanie z zajęć jogi:

• zadbaj o poczucie bezpieczeństwa uczestników,
• korzystaj z krótkich, zrozumiałych komunikatów, unikaj metafor,
• korzystaj z ilustracji (kart obrazkowych) obrazujących przekazy i instrukcje,
• prezentuj poszczególne etapy wykonywania ćwiczenia i zachęcaj do naśladowania,
• dostosuj komunikaty i instrukcje do indywidualnych potrzeb,
• zadbaj o spokojne pomieszczenie z ograniczoną liczbą bodźców (delikatne światło i kolory, wygodne maty i poduszki).

Odważ się i podziel się jogą z dziećmi ze spektrum, a później z radością obserwuj zachodzące z nich zmiany.

📍Aby dowiedzieć się więcej na temat jogowego wsparcia dzieci z wyzwaniami rozwojowymi, zapisz się na webinar: